Süryenapük

Süryenapük Коми кыв

Pükafamül:	Püks Luralänik Püks Pärmik Komiy Süryenapük
Paspiköl in:	Repüblik Komiyanas (Fed Rusänik)
Pükans:	219,100
Penädasitot:	lafab kirilik, lafab Vöna⸗Pärmik, lafab ela ,Molodzov’[*]
ISO 639-1:	kv
ISO 639-2:	kom
ISO 639-3:	kom

Süryenapük ü Komiy⸗Süryenapük (Коми кыв, Komi kyv), suvo naedilo Komiy panemöl, binon bal pükas Luralänik, fagoröletik ko Suomiyänapük e Lestiyänapük. Paspikon as natapük in Repüblik Komiyanas vesüdü Lural in Fed Rusänik fa mens za 156 000 ün 2010.^[1] In repüblik at Süryenapük binon pük calöfik kobü Rusänapük. Grups smalikum spikanas lödons in dils votik Rusäna, as sam in ziläk ela ,Kirov’, in ziläk itreigik elas ,Nentsü’ ed in ziläk ela ,Hantü-Mansiysk’, asä in Lukrayän e Kasakistän.

Süryenapük binon bal fomas kil püka mödazänodik Komiy, kel plä on ninädon Komiy⸗Pärmyakapüki (paspiköl in ziläk Komiy⸗Pärmyakik) e Komiy⸗Yazvinapüki (paspiköl in dil nolüdalofüdik läna Pärmänik). Kobü Votyakapük Komiy fomon grup pükas Pärmik. Soäs valiks püks Luralänik Süryenapük binon pük vemo kobioklebik. Dabinon dialegs deg.

JenotemRedakön

Komiy labon jenotemi nitedik. Pos Macaränapük äbinon balid pük Luralänik papenöl. Ün tumyel 13^id kleudan: hiel ,Stepan Hrap’ ädatikom Komiye penäti lönik, nutimo äs lafab Vöna⸗Pärmik, ,Anbur ’ ü ,Abur’ pasevöli. Lafab at, libiko su lafab kirilik e lafab Grikänik pestaböl, pägebon ad penön Süryenapüki jü tumyel 17^id, kü lekredanasedäbs Rusänik änüdugoms lafabi kirilik, ab latikumo ye pägebon lunomiko, b.v. fa poedan: hiel ,Ivan Kuratov’.

Dü yels 1918–1932 e 1936–1938 Süryenapük päpenon me fomam lafaba kirilik pidavoböla fa hiel ,Vassiliy Molodzov’, kel älabon tonatis distöfik pidatikölis desino pro fonet Süryenapükik. De 1932 jü 1936 fomam lafaba latinik pägebon, ab sis 1938 Süryenapük papenon me lafab Rusänpuka ko tonats läyümik «і» ed «ӧ».

Ün dekul yela 2014 Süryenapük patidon pö 97% julas in repüblikän ciles 51,400.^[2] In cifazif repüblika ,Süktüvkar’ patuvon mebamal pededietöl tonate «ö», kel kaladon Süryenapüki.

LafabsRedakön

Doküm pepenöl me lafab Vöna⸗Pärmik

Lafab kirilik ela ,Molodzov’

Lafab latinik (1932-1936)

Nüns kilpükik in lotidöp in zif ,Uhta’

Lafabs distöfik Süryenapüka pajonülons in taib sököl:

Anbur	Lotograf kirilik ela ,Castrén’ (tumyel 19^id)	Lafab ela ,Molodzov’ (1918-32, 1936-38)	Lafab latinik (1932-36)	Lafab kirilik (sis 1938)	LFB
	a	a	a	а	[a]
	б	б	в	б	[b]
	в	в	v	в	[v]
	г	г	g	г	[g]
	д	ԁ	d	д	[d]
	дј	ԃ		д (molik)	[ɟ]
	дж	җ	з	дж	[d͡ʒ]
	дз	ԇ	ӡ	дз	[d͡ʑ]
		је	je	е	[j]
		јо	jo	ё	[j]
	ж	ж	ƶ	ж	[ʒ]
	з	з	z	з	[z]
	зј	ԅ	ⱬ	з (molik)	[ʑ]
	і	і	i	и, і	[i]
	ј	ј	j	й	[j]
	к	к	k	к	[k]
	л	л	l	л	[ɫ]
	лј	ԉ		л (molik)	[ʎ]
	м	м	m	м	[m]
	н	н	n	н	[n]
	нј	ԋ	ꞑ	н (molik)	[ɲ]
	о	о	o	o	[o]
	ӧ	ӧ	ә	ӧ	[ɘ]
	п	п	p	п	[p]
	р	р	r	р	[r]
	с	с	s	с	[s]
	сј	ԍ		с (molik)	[ɕ]
	т	т	t	т	[t]
	тј	ԏ		т (molik)	[c]
	у	у	u	у	[u]
			f	ф	[f], [p]
			x	х	[x], [k]
			c	ц	[t͡s], [t͡ɕ]
	ч	щ		тш	[t͡ʃ]
	чј	ч		ч	[t͡ɕ]
	ш	ш	ꞩ	ш	[ʃ]
				ъ
	ы	ы		ы	[ɨ]
				ь	[ʲ]
,	е	е	е	э	[e]
		ју	ju	ю	[j]
		ја	ja	я	[j]