Komiyän
Repüblikän komiyanas (süryeno: ,Коми Республика’; Rusänapüko: ,Республика Коми’) ü brefiko Komiyän binon repüblik itreigik in Fed Rusänik, topöl in miedän nolüdalofüdik Rusäna Yuropik, vesüdü belem: Lural. Sürfat Komiyäna binon kvadamilmets 416.774, ab pabelödon ledino fa mens 901.189: lödanefadensit binon mens 2,44 a kvadamilmet.[1] Rufots, gretikün in Yurop, tegons plu 70% läna, ledino dila nolüdik ona. Za 7,7% läna binädon me maräds. Flumeds cifik in Komiyän binons el ,Pecora’ (nolüdäno) ed el ,Vücegda’ (sulüdäno).
Коми Республика | |||
| |||
Netahüm: Ылын–ылын Войвылын | |||
Pük calöfik | Rusänapük, Süryenapük | ||
Cifazif | Süktüvkar | ||
Reigasit | |||
Rel | Lotodog | ||
Sürfat – % vat |
416,800 kvadamilmet km² 0,3%% | ||
Lödanef (täxet 2022) Lödanef (census 2010) – Densit: |
803.206 901.189 1,93/km² | ||
Völäd | (RUB) ruab Rusänik | ||
Timatopäd | Moscow Time[*], UTC+03:00[*], Europe/Moscow[*] | ||
Zäladel netik | {{{zäladel}}}id | ||
Vüresod | Kot ISO | Tel. | | | |
Cifazif e zif gretikün Komiyäna binon ,Süktüvkar’ (lödanef: 235.006 ün 2010).[2] Püks calöfik repüblika binon Rusänapük e süryen. Belödans rigik: komiy⸗süryenans fomons ledino 23% lödanefa repüblikäna; 65% lödanefa ona leduton lü net Rusänik.
Jenotem
redakönTü 1922 gustul 22id, pos fün Sovyätabalatama, ästiton „Ziläk itreigik komiy⸗süryenanas” (sür.: Коми (Зыряна) асвеськӧдлан обласьт; Rus.: Автономная область Коми (Зырян)). Cifazif ziläka at ävedon zifil: ,Ust-Süsolsk’, kel pävotanemükon lü ,Süktüvkar’ ün 1930.
Tü 1936 dekul 5id ziläk pädönunoganükon lü «Sovyätarepüblik sogädimik itreigik komiyanas» (sür.: ,Коми Автономнӧй Сӧветскӧй Социалистическӧй Республика’).
Tü 1990 gustul 29id Sovyät löpikün S.S.I.K. änotädon itguveri repüblika.[3] Sekü säbinädikam Sovyätabalatama Sovyät löpikün älonon loni tefü votanemükam ela S.S.I.K. lü «Repüblikän komiyanas» tü 1992 mayul 26id.[4]
Bolit
redakönKobanef lonilonöl löpikün in Repüblikän komiyanas binon dail balcämik, sevabo: «Tatakonsälalef» (Sür.: ,Каналан Сӧвет’; Rus.: ,Государственный Совет’), kel äplaükon Sovyäti löpikün ün 1995. Tatakonsälalef binädon me depütabs kildeg padavälons fa lödanef repüblika pro tüp yelas fol. Sis daväls yela 2020 papladulons palets mäl: 20 depütabs nemü Rusän balik (sür.: Ӧтувъя Россия; Rus.: Единая Россия), 4 nemü Palet kobädimik Feda Rusänik (КПРФ), 3 nemü Palet liberimik demokratimik Rusäna (ЛДПР), 1 nemü Rusän gidik (Справедливӧй Россия), 1 nemü Votaveg grünik (sür.: Турунвиж альтернатива; Rus.: Зелёная альтернатива) e 1 nemü Lomän (Родина) 1.[5]
Cal löpikün in Repüblikän komiyanas binon cifal (sür.: ,юралысь, yuralüs’; Rus.: ,глава, glava’), kel binon leigüpo presidal e reiganefapresidan. Cifal pedavälon fa dail pro tüp yelas fol. Sis stitadel cala at, posöds lul eledunons oni:
Cifals Repüblikäna komiyanas | de | jü | |
---|---|---|---|
Yuriy Alexeyevic Spiridonov (Юрий Алексеевич Спиридонов) (1938–2010) |
1994 yunul 7id | 2002 yanul 15id | |
Vladimir Alexandrovic Torlopov (Владимир Александрович Торлопов) (pm. 1949) |
2002 yanul 15id | 2010 yanul 15id | |
Vyatsyeslav Mihaylovic Gayser (Вячеслав Михайлович Гайзер) (pm. 1966) |
2010 yanul 15id | 2015 setul 30id | |
Sergey Gaplikov (Сергей Анатольевич Гапликов) (pm. 1970) |
2015 setul 30id | 2020 prilul 2id | |
Vladimir Uyba (Владимир Викторович Уйба) (pm. 1958) |
2020 prilul 2id |
Zifs
redakönZif veütikün e gretikün in Komiyän binon cifazif: ,Süktüvkar’. Zifils gretikum binon id: ,Uhta’, ,Vorkuta’ (ätimo päsevöl as pönakolun), ,Pecora’, ,Usinsk’ ed ,Inta’.
Nem in Rusänapük | Nem in süryen | Lödanef (2010) |
---|---|---|
Süktüvkar / Сыктывкар | Süktüvkar / Сыктывкар | 235.006 |
Uhta / Ухта | Ukva / Уква | 99.591 |
Vorkuta / Воркута | Vörkuta / Вӧркута | 70.548 |
Pecora / Печора | Pecöra / Печӧра | 43.105 |
Usinsk / Усинск | Uskar / Ускар | 40.827 |
Inta / Инта | Inta / Инта | 32.080 |
Sosnogorsk / Сосногорск}} | Sösnagort / Сӧснагорт | 27.757 |
-
Süktüvkar
-
Uhta
-
Vorkuta
-
Pecora