Sperant: Difference between revisions

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Lien 188:
[[zh-yue:世界語]]
[[zu:Isi-Esperanto]]
== Tonats Sperantapükik ==
a/A, b/B, c/C, ĉ/Ĉ, d/D, e/E, f/F, g/G, ĝ/Ĝ, h/H, ĥ/Ĥ, i/I, j/J, ĵ/Ĵ, k/K, l/L, m/M, n/N, o/O, p/P, r/R, s/S, ŝ/Ŝ, t/T, u/U, ŭ/Ŭ, v/V, z/Z.
Lien 194:
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
=== Pron tonatas Sperantapükik ===
Vokat: a/A=a, e/E=e, i/I=i, o/O=o, u/U=u
Konsonat: b/B=b, c/C=z, ĉ/Ĉ=tj, c (de Jong), d/D=d, f/F=f, g/G=g, ĝ/Ĝ=dj, c (Schmidt), h/H=h, ĥ/Ĥ=ch as "hoch" deutänapükik, j/J=y, ĵ/Ĵ=dj, k/K=k, l/L=l, m/M=m, n/N=n, p/P=p, r/R=r, s/S=s, ŝ/Ŝ=j, t/T=t, ŭ/Ŭ= w, v/V=v, z/Z=ds.
* Vokat: a/A=a, e/E=e, i/I=i, o/O=o, u/U=u
* Konsonat: b/B=b, c/C=z, ĉ/Ĉ=tj, c (de Jong), d/D=d, f/F=f, g/G=g, ĝ/Ĝ=dj, c (Schmidt), h/H=h, ĥ/Ĥ=ch as "hoch" deutänapükik, j/J=y, ĵ/Ĵ=dj, k/K=k, l/L=l, m/M=m, n/N=n, p/P=p, r/R=r, s/S=s, ŝ/Ŝ=j, t/T=t, ŭ/Ŭ= w, v/V=v, z/Z=ds.
*
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
=== Gramat smalik Sperantapükik ===
=== 1 Lartig ===
1.1 Dabinon lartig in Sperantapük: "la". No padeklinon. Geb ona binon leno geilik as el "el" Volapüka. Binon geilik as el "ot" Volapüka.
=== 2 Subsat ===
*
2.1 Subsat finon me "o": pom'o (pod)
* 2.21 Plunum subsataSubsat finon me "ojo": pom'ojo (podspod)
* 2.2 Plunum subsata finon me "oj": pom'oj (pods)
* 2.3 Gen subsata pajonon me poyümot "in" lä vom u foyümot "vir" lä man: knab'o/knab'in'o (hicil/jicil), vir'kok'o/kok'o/kok'in'o (higok/gok/jigok)
* 2.4 Dö deklinafom dabinons te nominatif e kusatif.
* 2.4.1 Nominantif binon fom in vödabuk, e kusatif pajonon me "n": pom'o/pom'o'n, pom'oj/pom'oj'n (pod/podi, pods/podis)
* 2.4.2 Dö genitif e datif geboy lokatifi: "de" ed "al": de pomo (poda), al pomo (pode)
*
=== 3 Ladyek ===
==== 3.1 "-a" (-ik) ====
3 Ladyek
* bel'o / bel'a (jön / jönik)
* bel'a flor'o (flor jönik)
3.1 "-a" (-ik)
bel* flor'o / bel'a (jönjönik /flor) jönik)
* bel'aaj flor'ooj (florflors jönik)
* flor'ooj bel'aaj (jönikjöniks florflors)
*
bel'aj flor'oj (flors jönik)
==== 3.2. "pli ... ol" (um...ka) ====
flor'oj bel'aj (jöniks flors)
* Ŝi estas pli bela ol mi. (Binof jönikum ka ob)
3.2* 4.3 "pliplej .... olinter" (umün ...kase )
* Ŝi estas plila plej bela olinter mini. (Binof jönikumjönikün kase obobs)
*
4.3 "plej .... inter" (ün ...se )
=== 4 Numavöds ===
Ŝi estas la plej bela inter ni. (Binof jönikün se obs)
4 Numavöds
4.1
nul/nulo (ser), unu (bal), du (tel), tri (kil), kvar(fol) kvin (lul) ses (mäl) sep (vel) ok (jöl) naŭ (zül) dek (deg) cent (tum) mil (mil)
4.2
* "-a" ladyekik sinifon "-id"
* "-obl" sinifon naedabami
* "-on" sinifon dilanumi
*
4.3
* dek du (degtel)
* dudek (teldeg)
* dudek kvin (teldeglul)
* cent dudek (tumteldeg)
* dumil dek du (telmil degtel)
* unua (balid)
* dek-kvina (deglulid)
* duoble du (teltna tel)
* duono (teldil bal)
*
=== 5. Pönops Pösodik ===
mi / mia, de mi / al mi / min (ob / oba, obik / obe / obi)
vi / via, de vi / al vi / vin (ol / ola, olik / ole / oli)
via moŝto / de via moŝto / (or / ora, orik /
al via moŝto / vian moŝton ore / ori )
ci / cia, de ci / al ci / cin (el ol nätimik)
li / lia, de li / al li / lin (om / oma, omik / ome / omi)
ŝi / ŝia, de ŝi / al ŝi / ŝin (of / ofa, ofik / ofe / ofi)
ĝi / ĝia, de ĝi / al ĝi / ĝin (on / ona, onik / one / oni)
oni / onia, de oni / al oni / onin (oy / oya, oyik / oye / oyi)
si / sia, de si / al si / sin (ok / oka, okik / oke / oki)
ni / nia, de ni / al ni / nin (obs / obas, obiks / obes / obis)
vi ĉiuj/de vi ĉiuj/al vi ĉiuj/vin ĉiujn (ols / olas, oliks / ales / olis)
ili / ilia, de ili / al ili / ilin (oms / omas, omiks / omes / omis)
ili / ilia, de ili / al ili / ilin (ofs / ofas, ofiks / ofes / ofis )
ili / ilia, de ili / al ili / ilin (ons / onas, oniks / ones / onis)
*
* mi / mia, de mi / al mi / min (ob / oba, obik / obe / obi)
* vi / via, de vi / al vi / vin (ol / ola, olik / ole / oli)
* via moŝto / de via moŝto / al via moŝto / vian moŝton (or / ora, orik / ore / ori )
* ci / cia, de ci / al ci / cin (el ol nätimik)
* li / lia, de li / al li / lin (om / oma, omik / ome / omi)
* ŝi / ŝia, de ŝi / al ŝi / ŝin (of / ofa, ofik / ofe / ofi)
* ĝi / ĝia, de ĝi / al ĝi / ĝin (on / ona, onik / one / oni)
* oni / onia, de oni / al oni / onin (oy / oya, oyik / oye / oyi)
* si / sia, de si / al si / sin (ok / oka, okik / oke / oki)
* ni / nia, de ni / al ni / nin (obs / obas, obiks / obes / obis)
* vi ĉiuj/de vi ĉiuj/al vi ĉiuj/vin ĉiujn (ols / olas, oliks / ales / olis)
* ili / ilia, de ili / al ili / ilin (oms / omas, omiks / omes / omis)
* ili / ilia, de ili / al ili / ilin (ofs / ofas, ofiks / ofes / ofis )
* ili / ilia, de ili / al ili / ilin (ons / onas, oniks / ones / onis)
*
In Sperantapük pönops ai pagebons e no paleadons.
Mi amas vin (Löfob oli)
=== 6 Värb ===
*
Värb presenatimik finon me "-as (-ob/-ol/-om/-of/-on/-oy/-os/-obs...)".
Pasetatim* Värb presenatimik finon me "-isas (ä-ob/ä-ol.../e-obom/i-obof/-on/-oy/-os/-obs...)".
Fütüratim* Pasetatim me "-osis (oä-ob/oä-ol.../ue-ob/i-ob...)".
Stipabidir* Fütüratim me "-usos (o-ösob/o-ol.../u-ob...)".
Büdabidir* Stipabidir me "-uus (-ödös)".
Nenfümbidir* Büdabidir me "-iu (-önöd)".
* Nenfümbidir me "-i(-ön)"
No dabinon in Sperantapük bidir patik leigik ad "-la".
* No dabinonsdabinon iin bidirsSperantapük bidir patik leigik ad tim volapüka de "e-la",. "ö-"
* No dabinons i bidirs patik leigik ad tim volapüka de "e-", "ö-"
* If jonoyös patiko Sperantapüko pasetatimi nefinik u finiki, fütüratimi nefinik u finiki, kanoyös ladvärbis "jam (ya)" "ankoraŭ (nog)"...
*
==== Partisipabidir: ====
Partisipabidir:* -ant-(-öl),
* -int- (ä-öl/e-öl...),
* -ont- (o-öl/u-öl...)
*
Partispabidir sufalafomik: -at- (pa-öl), -it- (pä-öl/pe-öl...), -ot- (po-öl...)
==== Partispabidir sufalafomik: ====
 
-at- (pa-öl),
-it- (pä-öl/pe-öl...),
-ot- (po-öl...)
Sufalefom pamekon me "est- (bin) + -as/is/os + (partispabidir sufalafomik) + -a (lädyek)"
* "Mi est'as am'at'a" (palöfob)
* "Mi est'is am'at'a" (pälöfob)
* "Mi est'os am'at'a" (polöfob)
* "floro am'at'a de ..." (flor palöföl (de...))
* "am'at'a floro" (flor palöfölik)
* "floro am'it'a de ..." (flor pälöföl (de...))
*
=== 7 Ladvärb ===
Dabinons ladvärbs balugik e pedefomöls.
Line 305 ⟶ 317:
Ladvärb pedefomöl finon me "-e (-o)"
=== 8 Prepod ===
Prepodi sukon nominatif.
*
sur la arbo (su bim)
en* sur la ĝardenoarbo (insu gadbim)
apud* en la domoĝardeno (in domgad)
* apud la domo (lä dom)
*
9 Vöd valik papronon as papenöl.
=== 9 Vöd valik papronon as papenöl. ===
unu litero, unu sono (tonat bal, tonod bal)
=== 10 Kazet vödas Sperantapükik binon folätik. ===
*
libro (LI-bro)
* libro (LI-bro)
historio (histo-RI-o)
* historio (histo-RI-o)
*
=== 11 koboyümavöd pafomon me yümam balugik de vöds. Vöd cifik binon lätik. ===
=== 12 Kü noamavöds pluik ka bal pubons in set, "ne (no)" paleadon. ===
11 koboyümavöd pafomon me yümam balugik de vöds. Vöd cifik binon lätik.
12 Kü noamavöds pluik ka bal pubons in set, "ne (no)" paleadon.
As sam: "Lingvo Universala ne estas bona" plå "Lingvo Universala ne estas nebona"
=== 13 Subsat kusatifikon ad jonön mufi. ===
Li veturis en la park'o'n. (Ävegom ini gad)
=== 14 Prepod alik labon sinifi patik. Ab te el "je" no labon sinifi patik: ot pagebon ad tim e mafam. ===
al la domo (lü dom)
en la taso (in bovül)
de la urbo (de zif)
kun amiko (ko flen)
je la dua (in düp telid)
longa je 3 futoj (lunik de pieds kil)
15 Vödis bevünetiko pageböl kanoy gebön. Ons getons lotografi Sperantapükik.
*
telefono (telefonöm), nilono (nailon), atombombo (taumaboum), televido (televidöm)
* al la domo (lü dom)
* en la taso (in bovül)
* de la urbo (de zif)
* kun amiko (ko flen)
* je la dua (in düp telid)
* longa je 3 futoj (lunik de pieds kil)
*
=== 15 Vödis bevünetiko pageböl kanoy gebön. Ons getons lotografi Sperantapükik. ===
*
16 Vokat finik de lartig u subsat kanon pacänön ad el " ' ".
* telefono (telefonöm),
* nilono (nailon),
* atombombo (taumaboum),
* televido (televidöm)
*
=== 16 Vokat finik de lartig u subsat kanon pacänön ad el " ' ". ===
Hejm' sur la Step' (Lom su yebalän)
=== 17 Kanoy gebön elis ch/Ch(CH), gh/Gh(GH), hh/Hh(HH), jh/Jh(JH), sh/Sh(SH), u/U plä els ĉ/Ĉ, ĝ/Ĝ, ĥ/Ĥ, ĵ/Ĵ, ŝ/Ŝ, ŭ/Ŭ. ===
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
== Sams de vödem Sperantapükik ==
He, Miĥĉj', ĵaŭdgrafbluzpec' vektŝanĝos!