Niels Henrik Abel: Difference between revisions

Ün 1826, el Abel äfealotädom ini [[Paris]], e dü steb degmulik äkolkömom matematanis cifik Fransäna; ab no pädigidom verätiko, ibä vobots omik no äsevädons, e neflagiäl omik äneleton omi ad reklamön vestigis okik. Monafikuls, de kels no äkanom nesekidön, fino äkoedons finikön tävi omik, e pos getäv lü Norgän ätidom dü tim anik in Christiania. Ün prilul yela 1829, el Crelle ätuvom vobi pro om in Berlin, ab lofapened ärivon omi pas mö dels tel pos deadam omik sekü ftisid, in Froland Ironworks nilü Arendall.

 

Deadam tusunik matematana letälenik at, dö kel hiel [[Adrien-Marie Legendre]] äsagom: „''quelle tête celle du jeune Norvégien!''“ (kapi kion labon Norgänan yunik at!), äropon karieri plödakösömiko fulü proms. Yufü tikets ela Abel, fikuls ettimik dileta matematik äprimons ad pakleilükön, jäfüds nulik ädavedons, e stud sakätas so vemo äprogedon, das vestigalüods nulik mödik äjonons okis matematanafe. Vobots omik, gretadilo päpüböls balidnaedo su ''Gased di Crelle'', päredakons fa hiel Holmboe e päpübons dönu ün 1839 fa reiganef Norgänik ettimik. Dabükot kuratikum ä lölöfikum päpübon ün 1881 fa hiels Lydwig Sylow e Sophus Lie. Ladyek: „di Abel“, labü nem omik, ävedon so kösömik in vobots matematik, das ya palecedon as vöd balugik (a. s., in Linglänapük, süvo papenon me minuds: „abelian“; in Volapük ba ovedon vöd: ''(l)abelik'').